مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
- در حال حاضر تجارت الکترونیک به شکل های زیر انجام می گیرد:
- تجارت الکترونیک بین دو بنگاه (Business to Business B2B)
- تجارت الکترونیک بین بنگاه و مصرف کننده (Business to Customer B2C)
- تجارت الکترونیک بین مصرف کننده و مصرف کننده (Customer to Customer C2C)
- تجارت الکترونیک بین شرکت ها و نهادهای دولتی (Administration to Business A2B)
- ارتباط بین بنگاه ها و کارمندان (Business to Employee B2E)
- تجارت الکترونیک بین دولت و بنگاه (Government to Business G2B)
- تجارت الکترونیکی بین دولت و مردم (Government to Customer G2C)
- تجارت الکترونیکی بین دو دولت (Government to Government G2G)
- تجارت الکترونیکی نقطه به نقطه برای پرداخت در حراجی ها (Peer to Peer P2P)
مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
تجارت الکترونیک، تعاریف و اصطلاحات زیادی وجود دارد. برخلاف رشته هایی مانند تحقیق در عملیات یا کنترل پروژه که سیر تکاملی خود را طی کرده اند و به قول معروف جا افتاده اند، فناوری اطلاعات و مباحث مرتبط با اینترنت، هنوز در حال تغییر و تحول است و سیر دگرگونی خود را طی می کند. در اینجا به شرح کوتاه برخی از رایج ترین شکل های تجارت الکترونیک می پردازیم.
تجارت فروشنده با فروشنده (B2B)اولین روش خرید و فروش معاملات الکترونیکی است و بیشترین عایدی را در این زمینه از آن خود کرده است. در این مدل، همه ی افراد و خدمات مرتبط با تجارت بین المللی از قبیل تامین کنندگان، خریداران، حمل و نقل، پشتیبانی، خدمات، بازرسی، اخبار بازاریابی و کاربری های نرم افزاری که موجب سهولت درامور تولید و خرید و فروش می شوند، در یک محل گرد هم می آیند. (B2B) در جایی استفاده می شود که بخواهیم خرید و فروش هایی عمده را به کمک تجارت الکترونیک انجام دهید و خارج از حیطه خرده فروشی عمل کنیم. اگر بخواهیم نمونه ای از وب سایتی که در حوزه ی تجارت الکترونیک از نوع (B2B) فعالیت می کند را نام ببرید، می توانیم از وب سایت www.alibaba.com نام ببریم که یکی از موفق ترین وب سایت ها در این زمینه به شمار می رود.
اجزای اصلی یک تجارت الکترونیکی از نوع (B2C) از یک فروشگاه الکترونیکی که به شکل صفحات متعدد Web (وب) ساخته شده و توسط مرورگرهای مشتریان مورد استفاده قرار می گیرد، یک سروس دهنده Web که تمام مسائل مدیریتی فروشگاه و هر آنچه که از دید مشتریان به دور است تشگیل شده است. غیر از این دو جز اصلی، بسیاری از فروشگاه های اینترنتی نیازمند یک بانک اطلاعاتی نیز هستند تا مشخصات کالاها، مشتریان و اطلاعات دیگر را در آن ذخیره کنند. همچنین اجزای فرعی دیگری نیز ممکن است بنا به ویژگی های فروشگاه مورد نیاز باشند از جمله این اجزا می توان به ابزار پردازش پرداخت های مشتریان و مهم چنین ابزارهایی برای ارسال محصولات و خدمات از طریق اینترنت اشاره کرد. فروشگاه اینترنتی آمازون را می توان یکی از موفق ترین تجارت الکترونیک از نوع فروشنده و مصرف کننده نام برد.
مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
تجارت مصرف کننده با مصرف کننده :
در این مدل از تجارت الکترونیک، مزایده ها و مناقصه های کالا از طریق اینترنت انجام می گیرد. مدل (C2C) شبیه یک سمساری ست. ایده اصلی این مدل این است که مصرف کنندگان با یکدیگر بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. eBay اجازه می دهد که فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی اعلام کند و سپس شرکت کنندگان در حراج پیش از پایان مدت معین باید درباره کالای به حراج گذاشته شده اظهارنظر کنند.سایت های اینترنتی دیگر مانند AUTOBYTEL وCARSMART نمونه هایی از مدل C2C هستند. به دلیل کم هزینه بودن تبلیغات در اینترنت، استفاده از مدل C2C برای فروش کالاها، مورد توجه بسیار قرار گرفته است.
تجارت بین شرکت ها و سازمان های دولتی :
این نوع تجارت الکترونیکی، شامل تمامی مبادلات تجاری-مالی بین شرکت ها و سازمان های دولتی است. تامین نیازهای دولت توسط شرکت ها و پرداخت عوارض مالیات ها از جمله مواردیست که می توان در این گروه گنجاند.
تجارت A2B در حال حاضر دوران کودکی خود را طی می کند، ولی در آینده ای نزدیک، زمانی که دولت ها به ارتقا سطح ارتباطات خود تمایل و توجه نشان دهند، به سرعت رشد خواهد کرد.
تجارت بین مصرف کننده تشکیلات اداری :
به منظور برقراری مبادلات الکترونیکی بین مشتریان و مسئولین ادارات، برای انجام اموری مانند مسائل مالیاتی و یا دریافت مجوز به کار می رود.
مدل تجارت الکترونیکی A2C هنوز پدیدار نشده است، ولی به دنبال رشد انواع B2C و A2B ، دولت ها احتمالاً مبادلات الکترونیکی را به حیطه هایی همچون جمع آوری کمک های مردمی، پرداخت مالیات بر درآمد و هر گونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم انجام می شود، گسترش خواهند داد.
مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
تجارت و داد و ستد بین دولت و بنگاه :
شامل مدل های G2B و B2G است. در این دو مدل، سازمان ها، نهادها و مراکز دولتی و وابسته به دولت در ارتباط با مراکز اقتصادی، بنگاه های تجاری و شرکت های تولیدکننده و ارائه کننده ی کالا و خدمات هستند. در این ساختار طرفین با مراجعه به یکدیگر و تعامل با هم، از طریق شبکه های رایانه ای، امور بازرگانی میان خود را انجام می دهد. این امور شامل مواردی چون گرفتن انواع مجوزها از دولت و سازمان های مربوطه، پرداخت وجه مورد درخواست دولت، گرفتن اطلاعات از نهاد دولتی و موارد دیگری است که همگی در این دو مدل خلاصه می شوند. مزیت اصلی این دو ساختار، صرفه جویی در انجام عملیات گوناگون برای دولت و سازمان های مربوطه و کاهش زمان انجام این امورو کاهش نیروهایی ست که بیهوده صرف انجام امور کم بازده و یا بی بازده در سازمان ها می شود.
تجارت و داد و ستد بین دولت و مردم :
شامل مدل های G2C و C2G است. در این دو مدل، ارتباط بین مردم و سازمان های دولتی مطرح می گردد. رابطه میان دولت و مردم پیش از اینکه ماهیت تجاری داشته باشد، خدماتی را که دولت می تواند به مردم ارایه کند و تسهیل ارتباط های مالی مردم و دولت در زمینه امور مالیاتی و مشابه آن، در این حوزه قابل تعریف است. فعالیت های این دو مدل، شامل مواردی چون گرفتن انواع مدارک شناسایی، انجام عملیات بانکی و گرفتن اطلاعات از دولت می شود.
تجارت و داد و ستد بین دو دولت :
در مدل G2G، ارتباط و همکاری بین دو یا چند وزارتخانه و سازمان دولتی تعریف می شود. مواردی چون ارتباط شهرداری ها با پلیس، وزارت کشور، نهادهای نظامی و ... در این حیطه است. در این مدل، مبادلات میان دو سوی یک فرآیند الکترونیکی ممکن است شامل مبادلات بازرگانی باشد یا صرفاً به تبادل اطلاعات و هماهنگی محدود شود.
مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
تجارت و داد و ستد نقطه به نقطه :
مدل تجارت الکترونیکیP2P برای تسویه حساب بین شرکت کنندگان در حراج با فروشنده به کار می رود که مشهورترین آنها سرویسی به نام Payal است. تجارت p2p در چهارچوبی کار می کند که افراد بتوانند به طور مستقیم با هم پول رد و بدل کنند و در حالی که سهم اصلی داد و ستد پولی را نقل و انتقالات رو در رو به عهده دارد، فناوری تلفن های همراه تعداد افراد بیشتری را در دادو ستد غیر حضوری سهیم می کند. قبل از Payal، بسیاری از تاجران online در قد و قواره های متفاوت، پرداخت مشتری ها را از طریق حساب کارت های اعتباری دریافت می کردند.
مدل های گوناگون تجارت الکترونیک
برگزار کننده دوره های عمومی و تخصصی دیجیتال مارکتینگ
www.nikanba.net
www.nikanba.ir
